De plek waar de Walfridusbrug over het Van Starkenborghkanaal in Groningen ligt heeft een lange geschiedenis. Natuurlijk was er de oude spoorbrug. Die dateerde van 1932. Pas in 2003 werd de huidige brug geplaatst. Ik herinner me nog dat ik als een klein jochie eens met mijn vader in z’n lichtblauwe Opel Kadett Caravan onder de oude spoorbrug door ben gekomen. Op de een of andere manier maakte dat dus indruk op me…

De treinen van Groningen naar Roodeschool en Delfzijl maken gebruik van deze brug. Vlakbij, in de hoek waar de Oude Adorperweg afbuigt van het Van Starkenborghkanaal ligt een wat oudere boerderij met de naam ‘Koekoek’. Nog iets verderop (richting Aduard) wordt het duidelijk dat toen het Van Starkenborghkanaal tussen 1928 en 1938 (grotendeels met de hand) gegraven werd, het terrein van het oude klooster Selwerd werd doorkruist. De boerderij ‘Groot Klooster’ aan de Tjardaweg langs het kanaal houdt de herinnering aan het klooster in stand.

De naam van de brug verwijst natuurlijk ook duidelijk de geschiedenis van de regio. Walfridus was een Groninger heilige (afkomstig uit Bedum) die leefde in de 10e of de 11e eeuw. Volgens zijn levensbeschrijving bracht hij het christendom naar Bedum en omgeving en zorgde hij voor een werkend rechtssysteem in de regio.

Meer over Walfridus...
Walfridus of Wolfryt was een inwoner van Bedum in de provincie Groningen die leefde in de 10e en mogelijk de 11e eeuw. Volgens zijn vita bracht Walfridus het christendom naar Bedum en zorgde hij voor een rechtssysteem. Ook maakte hij een begin met de verzwaring van de Wolddijk, de waterkering rondom Bedum. De oudste kerk in Bedum is naar hem vernoemd. De stichting van deze Walfriduskerk is verbonden met de herbegraving van Walfridus tussen 1025 en 1050. Hij zou samen met zijn zoon Radfridus tijdens een inval van de Noormannen zijn vermoord. Het lijk van Walfridus moest door zijn familie worden vrijgekocht om te worden begraven, terwijl het lichaam van Radfridus in de omgeving van Bedum teruggevonden werd. Op de plaats van hun graven werd een kapel opgericht en beiden werden als martelaars vereerd. Op een terrein aan Kapelstraat 2 in Bedum zijn de resten van een Walfriduskapel uit omstreeks 1200 gevonden. Een andere bron noemt een Radfriduskapel aan de Kapelstraat, waarvan resten in 1934 blootgelegd zijn. Het is niet helemaal duidelijk of dezelfde kapel bedoeld wordt. De legende verhaalt van allerlei wonderen die zich boven het graf van Walfridus voltrekken. Bedum werd door deze bedevaartsplaats een van de grootste pelgrimsoorden van Noord-Nederland. De spoorbrug uit 2003 over het Van Starkenborghkanaal, in de lijn Groningen Noord – Sauwerd, is Walfridusbrug gedoopt, naar de heilige.

De Groninger schrijver, dichter, recensent, bloemlezer en zanger Kees van der Hoef (1935-2018) schreef een mooi gedicht over deze plek. Het is te vinden vlakbij de Walfridusbrug, aan de Winsumerweg bij het Van Starkenborghkanaal. Bij het gedicht is een tekening afgedrukt van de oude spoorbrug. Deze is ondertekend met ‘Christof 2009’. Mogelijk is de tekening van de Groningse kunstenaar Christof Beukema (1946-2011).

Ik heb m’n best gedaan om een aantal van de historische gegevens boven tafel te krijgen, in het bijzonder die uit het laatste couplet van het gedicht. Over de mooie spionne heb ik niets kunnen vinden. Wel vond ik dat op 4 februari 1945 langs het Van Starkenborghkanaal Roelf Hulzebos door Duitse militairen werd doodgeschoten omdat hij niet snel genoeg ruimte maakte op het fietspad…

De Spoorbrug

Bijna elke zomer naar de brug
over het water van het Nieuwe Kanaal
schepen, zwemmers, boze schippers
mee laten sleuren door binnenschepen
buiten en haast altijd mooi en warm weer

De brug trillend als weer een trein
zachtglijdend over de ijzers
nog lang geen verroeste glorie
bij het verlaten van de stad
verbinding zoekt met de provincie

De machinist kijkt over de hoge brug
ziet schepen, zwemmers en zonaanbidders
we praten over dingen die hier gebeurden
de jongen in de potkachel op de bodem
en de mooie spionne hier vermoord gevonden.

Onderaan de post is een blokje waar u een reactie achter kunt laten. Ik stel dat zeer op prijs! U wordt gevraagd om een mailadres. Dit mailadres wordt niet gepubliceerd, maar stelt mij – als beheerder van deze site – in staat om te reageren op uw reactie.