Ernst Arbouw – H.W.R. was hier (biografie)
Paperback, 280 bladzijden, Uitgeverij Atlas Contact, Amsterdam (2021)

Harold Wilbert Roszell was een Canadese soldaat van 21 jaar oud toen hij op 16 april 1945 sneuvelde bij de bevrijding van de stad Groningen. Het is zeer waarschijnlijk dat hij en zijn maat John Tuckey op zaterdag 14 april beiden hun initialen achter hebben gelaten in twee verschillende bomen in het bos bij landgoed De Duinen in Eelderwolde. De plek waar de beide bomen tegenwoordig nog steeds te vinden zijn is ongeveer halverwege het Paterswoldsemeer en het vliegveld in Eelde.

Het is wonderlijk hoe je af en toe op het spoor komt van een goed boek. Ik was helemaal niet van plan om dit boek te gaan lezen, maar toen het toevallig op mijn pad kwam moest het er toch maar van komen vond ik. Het boek speelt zich (voor een deel) af in Eelderwolde, min of meer op fietsafstand van de plek waar wij wonen in Groningen.

De omgeving van Eelde is een bosrijk gebied. Het viel Booi Kluivering, een boswachter in dit gebied, op een goed moment op dat er in één van de bomen van ‘zijn domein’ een oude inscriptie stond gekerfd. De schrijver van dit boek en de boswachter wonen in dezelfde straat en kennen elkaar. De boswachter had iets interessants gevonden en stelde voor samen te gaan kijken. De tekst op de ondertussen ruim 80 jaar oude boom was na tientallen jaren groeien nog steeds goed leesbaar: H.W.R. TORONTO. CANADA.

Drie letters en een plaatsnaam. Dat was het begin van de zoektocht waar dit boek over gaat. Ernst Arbouw heeft er een boek over geschreven. Het boek gaat over de bevrijding van de stad Groningen, over de zoektocht naar de identiteit van H.W.R. en over de rol van de Canadese militairen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tegelijk gaat het ook over de achtergrond van Harold Wilbert Roszell en zijn maat John Tuckey. Het gaat over de familieleden die achter bleven en hoe de nabestaanden omgingen met het verlies van een dierbare. Ook de manier waarop de nabestaanden reageerden op de zoektocht van Ernst Arbouw komt op een mooie manier aan bod.

Een foto uit 1945 van het veldgraf van Harold Wilbert Roszell aan de Paterswoldseweg in Groningen. De beide dames op deze foto maakten ook deel uit van de speurtocht van Ernst Arbouw en komen in zijn boek ook aan de orde. Ik heb de online software van MyHeritage gebruikt om de foto in te kleuren (net als de foto van Harold Wilbert Roszell bovenaan deze post). Op de een of andere manier heb ik het gevoel dat een oude foto op die manier veel dichterbij komt en indringender wordt…

Ik heb eerder wel eens boeken gelezen over de bevrijding van de stad Groningen in april 1945, maar dit boek boeide me erg en greep me bovendien iets meer aan dan ik verwacht had. Ernst Arbouw heeft een manier van schrijven die je als lezer het gevoel geeft aanwezig te zijn bij datgene wat beschreven wordt. Daardoor komt het verhaal heel erg dichtbij. Ook wordt het daardoor moeilijk om het boek weg te leggen (ik las het in twee dagen). Wat mij betreft is het noodzakelijk dat deze boeken geschreven worden. Het brengt de geschiedenis van de eigen omgeving op een mooie manier heel dichtbij. Met andere woorden: mocht je kans zien om dit boek een keer te lezen, doe dat dan!

Iets meer informatie over dit boek en de schrijver is hier te vinden (opent in een nieuw tabblad).

Onderaan de post is een blokje waar u een reactie achter kunt laten. Ik stel dat zeer op prijs! U wordt gevraagd om een mailadres. Dit mailadres wordt niet gepubliceerd, maar stelt mij – als beheerder van deze site – in staat om te reageren op uw reactie.