Al jaren heb ik een fascinatie voor het Groninger Waddengebied en ik probeer af en toe weer iets aan mijn ‘Wadden’ verzameling toe te voegen. Evenzo vind ik vrijwel alles wat te maken heeft met de regionale geschiedenis van onze provincie interessant. De 80-jarige oorlog en het verloop daarvan in onze provincie hoort daar natuurlijk ook bij. Ynskje Penning is een beeldhouwer en schrijfster uit Haren (amper 10 kilometer van de stad Groningen). In haar boeken probeert ze historische onderwerpen meer toegankelijk te maken. Eerder had ik ‘Emo’s labyrint’ van haar gelezen; daar was ik behoorlijk van onder de indruk. Het was dan ook geen wonder dat ik – nadat ik de toelichting op de achterzijde van het boek had gelezen – haar boek ‘Stormvloed’ kocht, mee naar huis nam, en bij de afdeling ‘nog te lezen’ wegzette. Een paar weken terug heb ik het maar eens opgezocht en het vervolgens in één ruk uitgelezen. Het boek speelt zich voor een groot gedeelte af op het eiland Bosch, dat lang geleden ergens tussen Schiermonnikoog en Rottumeroog gelegen moet hebben…

Bosch is een voormalig eiland in de Waddenzee, dat tussen Schiermonnikoog en Rottumeroog lag en een restant was van het eiland Monnikenlangenoog. Volgens oude kaarten werd het aan de westkant van Schiermonnikoog gescheiden door de vaargeul De Lauwers en aan de oostkant van Rottumeroog door De Schille. De Bos(ch)plaat die in 1959 vastgroeide aan Rottumerplaat is naar het eiland vernoemd. Tot 1530 was het eiland eigendom van het Cisterciënzer klooster van Aduard. Het klooster had ook een voorwerk op het eiland. Het eiland verdween tijdens de Allerheiligenvloed van 1570 grotendeels in zee, waardoor het onbewoonbaar werd. Enkele decennia later groeide het eiland weer iets aan, maar in 1717 verdween Bosch tijdens de Kerstvloed voorgoed in zee. Volgens sommige bronnen zou op het eiland een dorp Cornsand hebben gelegen, volgens andere bronnen was Cornsand ooit een apart eiland dat op enig moment met Bosch was samengesmolten. Schiermonnikoog lag in 1570 nog ruim tien kilometer ten westen van Bosch, maar aangezien Schiermonnikoog langzaam naar het oosten opschoof, ligt het oostelijk deel van het huidige Schiermonnikoog nu op de locatie waar eens het westelijk deel van Bosch lag. Op de Boschplaat heeft een drenkelingenhuisje en een kaap gestaan: de kaap op de Boschplaat. In 2006 werd voor het eerst een wetenschappelijke expeditie uitgerust om te zoeken naar overblijfselen, maar er werd vooralsnog niets gevonden. In het verlengde hiervan organiseerde het Groninger Museum in november 2007 een inbrengavond op Schiermonnikoog voor archeologische vondsten gedaan op het eiland, in de hoop langs die weg een aanknopingspunt te vinden. Hoewel er bijzondere vondsten werden getoond leverde deze avond geen nieuwe gezichtspunten op over het verleden van Bosch. In maart 2008 zijn onder de duinen van Oost-Schiermonnikoog door onderzoekers 16e-eeuwse overblijfselen gevonden van bewoning op Bosch. Grondradarbeelden lieten onder de oostelijke punt van Schiermonnikoog op een diepte van 3 à 4 meter verstoringen in de bodemopbouw zien die erop duiden dat op die plek vroeger een eiland lag.

Over Stormvloed
Bosch ten tijde van de Allerheiligenvloed is het decor van een spannende liefdesgeschiedenis waar Ynskje Penning in 2007 een roman over schreef. Het boek eindigt met de spectaculaire ondergang van het Waddeneiland Bosch in het begin van de 80-jarige oorlog. Tijdens de renovatie van een oud pand in de binnenstad van Groningen worden twee eeuwenoude dagboeken gevonden, samen met een geheimzinnige brief. De schrijfster van de brief, Almoed van Munster, bevindt zich op 1 november 1570 op het Waddeneiland Bosch, terwijl een orkaan met veel geweld om haar blokhut raast. Almoed is de vrijgevochten stiefdochter van Johan de Mepsche, luitenant van de Groningse stadhouder Aremberg. Zij is door haar stiefvader uitgehuwelijkt aan een machtige Spaanse edelman aan het hof in Brussel, maar ze valt voor Sebo de Bastaard, een vondeling die liefdevol is opgenomen door de familie Lewe op Asingaborg in Ulrum. Almoed weet op het nippertje aan het huwelijk te ontsnappen en vlucht samen met Sebo naar Bosch, waar ze veilig zijn. Tot een verwoestende vloedgolf alles verandert…

Ynskje Penning is er met dit boek weer erg goed in geslaagd om een bijzondere periode uit onze (in dit geval) regionale geschiedenis meer toegankelijk te maken. De tachtigjarige oorlog was (uiteraard) veel meer dat een strijd van goede geuzen tegen foute Spanjaarden. Het boek is spannend en mocht je er eenmaal in begonnen zijn dan is in één ruk uitlezen verreweg de beste keuze…

Onderaan de post is een blokje waar u een reactie achter kunt laten. Ik stel dat zeer op prijs! U wordt gevraagd om een mailadres. Dit mailadres wordt niet gepubliceerd, maar stelt mij – als beheerder van deze site – in staat om te reageren op uw reactie.