Het was 2e pinksterdag en al een hele tijd geleden dat ik een – voor mijn doen – wat langere fietstocht had gemaakt. Ik zat al een tijdje te broeden op een tocht van circa 25 km. Toen we thuis bedachten dat ik ’s ochtends vroeg ook zou kunnen gaan fietsen (in plaats van ’s avonds na het eten) werd de 2e pinksterdag wel héél aantrekkelijk. Om 08:00 uur zat ik al op de fiets richting Dorkwerdersluis. Dit is het punt waar het Reitdiep en het Van Starkenborghkanaal elkaar kruisen. Qua fietsen is het voor mijn gevoel het punt dat je de stad uit fietst en het ‘veld’ in gaat. Mijn bedoeling was om sowieso naar Oostum te fietsen en daar het kerkje te bekijken. Dat kerkje heb ik al heel vaak bekeken, maar ik blijf de plek zo mooi vinden…
Een stukje ten zuiden van Oostum staat aan de driesprong met de Wierumerschouwsterweg het landhuis Dageraad uit 1890, dat deels de vorm heeft van een schip. Het werd gebouwd in opdracht van de Veendammer reder B.H. Krans en ontworpen door de Veendammer architect G.T. Bos. In de voorgevel prijkt het wapen van Veendam-Wildervank. Bij een storm tijdens de Tweede Wereldoorlog stortte de achterzijde van het huis in. Dit deel werd later herbouwd, maar niet meer in de vorm van een schip. Tegenwoordig is dit achterste deel van het huis ook niet meer wat het geweest is – het huis staat al meerdere jaren leeg en verpieterd steeds meer.
Het dorpje Oostum bestaat uit een deels afgegraven wierde, met daaromheen wat huisjes en boerderijen. Op de wierde staat het 13e-eeuwse kerkje van Oostum, dat misschien wel het meest afgebeelde romaanse kerkje van de provincie Groningen vormt. Zo had het in de dertiger jaren van de vorige eeuw een grote aantrekkingskracht op schilders van De Ploeg. Ik ben even aan het zoeken geweest en heb afbeeldingen gevonden van dit kerkje door Jan Altink en Jannes de Vries. Op het kerkhofje rondom de kerk scharrelde een eenzaam kippetje haar kostje bij elkaar… Net voorbij Oostum heeft een boer twee palen aan weerszijden van de toegangsweg naar zijn boerderij. Op beiden staat een tekst…
Al is de landman vol praktijk, zijn arbeid maakt hem toch niet rijk.
Maar van het gewas dat God hem geeft, dat is hetgeen waar hij van leeft.
Ik bedacht dat ik wel via Feerwerd naar Garnwerd zou kunnen fietsen. Net buiten Feerwerd staat een mooie molen. De Joeswert in het dorpje Feerwerd in de provincie Groningen is een nog professioneel in gebruik zijnde korenmolen. De molen werd in 1855 als koren- en pelmolen gebouwd. Na enkele keren bij storm beschadigd te zijn geraakt werd de molen aan het eind van de jaren zeventig geheel gerestaureerd en daarna als productiemolen in gebruik genomen. Thans wordt er een viertal dagen in de week professioneel met de molen gemalen, al is een grote restauratie wederom noodzakelijk. Het is een van de weinige molens waar spelt wordt gemalen. Vlak voor Feerwerd hoorde ik een groep kikkers in een van de slootjes…
Van Feerwerd ging de tocht via Aduarderzijl naar Garnwerd. Dit plaatsje is al sinds ik in 2006 in Groningen ging wonen een populaire bestemming voor fietstochtjes, en ik ben niet de enige… Vroeger lag de wierde van Garnwerd op een soort schiereiland tussen het Reitdiep en het Aduarderdiep. Een veerpont verzorgde de verbinding met Winsum. Door kanalisatie kwam het Reitdiep vanaf 1629 dichter bij het dorp te liggen. Er kwamen brugverbindingen over het Reitdiep in 1933, waardoor het veer overbodig werd, en over het Aduarderdiep in 1938. Een van de bekendste gebouwen van het dorp is het vroegere veerhuis, café Hammingh, boven op de dijk bij het Reitdiep. Het vormde een geliefd studieobject voor De Ploeg-schilders als Jan van der Zee, Johan Dijkstra en George Martens. Het werd gebouwd in 1876, het jaar waarin het Reitdiep werd afgesloten met de provinciale dijk. Het fungeerde als veerhuis sinds in 1887 het veer van Wierumerschouw, waar een draaibrug) was gebouwd, werd overgekocht. Net voor Garnwerd is een bosje waar veel kraaien hun woning hebben gevonden…
Wetsingersluis was een mooi plekje voor mijn ontbijt. Bootjes kwamen voorbij; de paarden van één van de boerderijen genoten net al ik van het zonnetje. Via Wetsingersluis fietste ik zeer tevreden weer terug naar huis; mijn tochtje van circa 25 km was uiteindelijk 32 geworden…
Relive ‘2e Pinksterdag’
Facebook reacties