Op een bepaalde manier is het trouwboekje van opa en oma Vogel na het overlijden van oma Vogel in het bezit van mijn ouders gekomen. Ik heb dit nooit geweten, totdat mijn vader kwam te overlijden en we zijn spulletjes aan het opruimen en uitzoeken waren. Ik was toen, in april 2013, héél erg geïnteresseerd in oude familiefoto’s en wilde die het liefst allemaal mee hebben om ze in te laten scannen. Uiteindelijk heb ik ook heel veel materiaal mee naar huis mogen nemen. Dit bracht ik allemaal naar de firma Sipkes in de Poelestraat in Groningen, de stad waar ik woon. Sipkes maakte er mooie scans van en ik bracht het materiaal dan weer terug naar mijn moeder. Na verloop van tijd heb ik heel veel scans gebruikt om via Albelli twee fotoboeken te maken met als titel ‘Vrouger’ (deel 1 en 2 natuurlijk). Vroeger, toen ik nog een klein jongetje was en thuis bij mijn ouders woonde, hadden pa en moe Vogel alle foto’s door elkaar in een blauwe plastic map van de FBTO. Later bleek er ook nog een schoenendoos en dergelijke te zijn… Voor mij was dat een goudmijn natuurlijk!
Opa en oma Vogel hebben 5 kinderen gekregen die allemaal de volwassen leeftijd hebben bereikt. Mijn vader was daarvan de jongste. Er waren echter – en daar werd vrijwel nooit over gesproken – ook een paar kinderen geboren die helaas erg jong zijn overleden. Logisch dat er amper over gesproken werd (denk ik), want het was natuurlijk een groot verdriet voor mijn opa en oma. Toen ik in 2013 het trouwboekje bekeek, aarzelde ik geen moment om ook dit boekje netjes in te laten scannen.
Via verschillende verhuizingen waren opa en oma Vogel in Zandeweer terecht gekomen. Opa Vogel was volgens het trouwboekje landarbeider en is daar een kwekerij begonnen aan de Molenhorn 24. Voorafgaand aan het huwelijk van mijn ouders werd opa Vogel ernstig ziek; hij overleed in 1953 toen hij 66 jaar oud was. Mijn vader was de jongste van het gezin. Hij nam de kwekerij over en investeerde flink om er een goedlopend bedrijf van te maken. Mijn ouders trouwden in augustus 1957. Oma Vogel woonde toen een paar huizen verderop en was vrijwel dagelijks op de kwekerij te vinden om daar mee te helpen met het werk dat er moest gebeuren. Iets minder dan een jaar later werd ik geboren. Ik heb opa Vogel dus nooit gekend, maar ben wel naar hem vernoemd.
Tante Giene werd geboren in 1913 in Rottem (bij Kantens) en was de oudste van de kinderen van opa en oma Vogel. Ze trouwde met Harm Dreise en gingen vervolgens in Westernieland wonen. Oom Harms werk was het bewaken van de kwaliteit van de zeedijk. Met name oom Harm was erg op zichzelf en hield niet zo van contact met de familie. Tante Giene was hartelijker en enorm geïnteresseerd in allerlei kamerplanten. Als kleine jongen was ik enorm verwonderd over de enorm brede vensterbanken in hun huis in Westernieland. Deze waren zo breed dat tante Giene de kamerplanten twee rijen breed voor het raam had staan… Toen ik nog een kleine jongen was kwamen we af en toe eens in Westernieland, maar heel veel contact hadden we toen niet. Mijn neven en nichten (de kinderen van oom Harm en tante Giene) ken ik dan ook amper, op één na. Toen we in Stadkanaal woonden, ik was onderhand een jaar of 16 oud geworden, woonde mijn neef Luppo een paar straten verderop. Nadat oom Harm overleed, verhuisde tante Giene uiteindelijk naar Uithuizen. Mijn ouders woonden toentertijd al in Appingedam (later in Siddeburen) en gingen met enige regelmaat op bezoek bij tante Giene. Nog voor de tijd van de mobiele telefoon ben ik een keer op de fiets van Hoogezand naar Appingedam gereden en toen bleek dat mijn ouders niet thuis waren ben ik doorgefietst naar Uithuizen. Mijn vader en moeder waren inderdaad bij tante Giene op bezoek.
Na de geboorte van tante Giene werd er in 1915 bij opa en oma Vogel een zoontje geboren. Jogchem werd ook geboren in Rottem en is slechts anderhalf jaar oud geworden…
Oom Geert werd geboren in Usquert in 1919. Hij en tante Hillie woonden in een klein huisje in Oldenzijl. Oldenzijl was veel dichterbij Zandeweer dan Westernieland natuurlijk (amper een kilometer of drie op de fiets denk ik), maar ook daar waren we niet zo veel te vinden. Ik denk dat dat aan de ene kant te maken had met het feit dat zowel mijn vader als mijn moeder het jongste kind waren in het gezin waar ze werden geboren. Ik weet niet zo goed wat voor werk oom Geert deed, maar ik vermoed dat hij bij een boer werkte. Hij was een groot liefhebber van konijnen en fokte daar ook mee. Meerdere keren heeft oom Geert prijzen gewonnen op verschillende tentoonstellingen. Toen hij en tante Hillie wat ouder werden verhuisden ze naar een huisje aan de hoofdstraat in Uithuizermeeden – volgens mij ben ik daar vaker geweest dan in het huisje in Oldenzijl. Een paar jaar geleden was ik op de fiets richting Zandeweer gereden en raakte ik in Oldenzijl bij het hoogholtje in gesprek met iemand die daar woonde. Zij bleek ik het huisje van oom Geert en tante Hillie te wonen – da’s wel een aparte gewaarwording…
Na oom Geert kregen opa en oma Vogel in 1922 een dochtertje. Jantje Vogel werd ook geboren in Usquert en is slechts 8 jaar oud geworden…
Oom Jogchem werd ook in Usquert geboren (in 1924). Hij en tante Siep woonden aan de Noorderweg in Zandeweer. Hij had een wat kleinere kwekerij dan mijn ouders en deed ‘um ook eerder van de hand volgens mij. Als kleine jongen kwam ik er af en toe en ik herinner me dat ik eens aan het hevelen was gegaan met de regenbak achter hun huis. Er lag daar een slang en ik had ontdekt dat je door de slang in een bak met water te steken en er even aan te zuigen kon hevelen. Dat heb ik geweten. De regenbak bestond uit twee gedeeltes, het ene was compartiment goed waterdicht maar het andere compartiment niet. Ik had een enorme lekkage veroorzaakt. Een kwestie van jeugdige kattenkwaad zullen we maar zeggen… Op een bepaald moment belandden oom Jogchem en tante Siep in Stadskanaal; hij had er een baan gevonden bij Phillips. Na zijn pensionering trokken oom Jogchem en tante Siep ze weer terug naar Uithuizen. Daar woont tante Siep nog steeds.
Al vanaf mijn vroegste herinneringen woonden oom Jan en tante Hilly in Harderwijk. Oom Jan werd geboren in Warffum in 1927. Hij had, als enige van de kinderen van opa en oma Vogel, doorgeleerd en was onderwijzer geworden aan een Technische School (zoals dat toen heette). Hun oudste zoon is mijn naamgenoot, wij schelen 4 dagen in leeftijd. Neef Harry en ik waren allebei rossig (nu niet meer). Oom Jan tekende graag en later, toen hij wat ouder was, begon hij ook met schilderen. Bij ons thuis heeft jarenlang een groot schilderij van een bos met bloemen in een vaas in de woonkamer gehangen. Ik heb een klein schilderijtje van hem in bezit, in mijn fantasie is het min of meer geïnspireerd op de kerk van Zandeweer, maar ik vraag me af of dat echt zo is… Toen wij een paar jaar in Zwolle woonden, kwamen we vaker bij oom Jan en tante Hillie. Maar we liepen de deur er niet plat zogezegd… Tante Hilly woont, nadat oom Jan is overleden, nog steeds in Harderwijk.
In 1929 werd Marten Vogel, mijn vader, geboren in Warffum. Ergens tussen 1929 en 1933 verhuisden opa en oma Vogel naar Zandeweer. Daar, op de kwekerij aan de Molenhorn 24, ben ik in 1958 geboren. In 1969 verhuisden we naar Zwolle. De kwekerij liep al een aantal jaren niet meer zo goed. Op een goede dag wisten mijn ouders de zaak te verkopen. Pa Vogel werkte, toen wij in Zwolle woonden, bij de papierfabriek van Van Gelder in Wapenveld. Na een paar jaar in Zwolle verhuisden we naar East Selkirk (net boven Winnipeg in de Canadese staat Manitoba), maar na een jaar kreeg mijn moeder behoorlijke heimwee en wilde graag terug naar Nederland. Toen belandden we in Stadskanaal. Mijn vader vond er, net als oom Jogchem ook een baan bij Phillips. Vanuit Stadskanaal ben ik het huis uitgegaan toen ik ergens tussen de 20 en 25 jaar oud was. Mijn ouders verhuisden later naar Appingedam en vervolgens naar Siddeburen. In 2013 is mijn vader in het Sint Lucasziekenhuis in Winschoten overleden. Ongeveer een jaar later is mijn moeder verhuisd naar Leeuwarden.
In 1933 – mijn vader was toen ongeveer 4 jaar oud – werd er in Zandeweer nog een zusje geboren. Grietje Vogel overleed echter vroeg. Ze is iets ouder dan 9 maanden geworden.
Facebook reacties