In 1978 woonde ik samen met mijn ouders en beide zussen in Stadskanaal. Ergens in 1978 kreeg ik een brief van het Ministerie van Defensie met de boodschap dat ik opgeroepen werd voor de keuring voor militaire dienst. Ik had in mei 1977 mijn HAVO-diploma gehaald en had eerder al besloten dat ik vervolgens wilde gaan werken, mijn eigen geld wilde gaan verdienen, en uit huis gaan om ergens anders te gaan wonen (en wel in die volgorde). In 1977 had ik een campagnecontract bij AVEBE Oostermoer in Gasselternijveen gekregen, nadat ik eerder al vakantiewerk had gedaan bij AVEBE Hollandia (in Nieuw-Buinen). Nadat ik een campagne bij Avebe Oostermoer gewerkt had kreeg ik een brief van het Ministerie van Defensie met de oproep voor de keuring voor militaire dienst. Dat was iets waar ik op dat moment nog niet op gerekend had. Natuurlijk werd ik gekeurd (aan de Verlengde Hereweg in Groningen) en ik werd ook geschikt bevonden voor militaire dienst. Een tijd later bleek uit een nieuwe brief van hetzelfde ministerie dat ik deel uit ging maken van lichting 78-5 (elke oneven maand van het jaar ging een nieuwe lichting dienstplichtigen in militaire dienst). Soldaat 58.06.13.656 (geboortejaar, maand, dag, volgnummer) moest zich op een bepaalde datum in september 1978 (in de 5e oneven maand van het jaar) melden in de Frederik Hendrikkazerne aan de Garnizoensweg in Blerick, vlak bij Venlo om daar zijn 14 maanden durende dienstplicht te vervullen. Nadat ik mijn dienstplicht had vervuld kon ik gewoon weer verder werken bij Avebe Oostermoer (in Gasselternijveen). In 1980 kreeg ik een vast contract bij Avebe in Foxhol. Tegenwoordig (ruim 38 jaar later) werk ik nog steeds bij Avebe…
Veel later dan deze post heb ik een veel uitgebreidere versie van dit verhaal geschreven (een serie van 5 verschillende posts). Deze link brengt u naar de eerste van die verhalen. Onder het eerste verhaal zit een knop om naar het volgende verhaal te navigeren en zo verder natuurlijk…
Venlo → Frederik Hendrikkazerne
Er was voor mij bepaald dat ik een rijopleiding in mijn militaire diensttijd zou krijgen. In mijn geval was besloten dat dat zou gebeuren op een DAF YA-126, een één-tons truck. DAF bouwde deze wagens tot circa 1959, dus de vrachtauto waar ik mijn rijlessen in kreeg was ongeveer net zo oud als ik zelf was op dat moment. Een oud militair vliegveld in de buurt was de plek waar de praktijklessen gevolgd werden. Een sergeant was mijn rijinstructeur. Deze man had zich over de loop der jaren de gewoonte aangemeten om je hard schreeuwend te intimideren en je gelijktijdig van instructies te voorzien. Bij mij werkte dit niet. Hoe harder de man schreeuwde, hoe meer hij mij intimideerde en hoe zenuwachtiger ik werd. De DAF was er eentje met dubbel-clutch, wat het voor mij sowieso wat ingewikkeld maakte. Het was natuurlijk een aardig vooruitzicht om gratis je rijbewijs te halen, maar op een bepaald moment was ik er klaar mee. Dan maar geen rijbewijs, dat kon later ook nog wel. Ik begon dus terug te stuiteren en dat werd niet op prijs gesteld. Na amper drie weken kon ik m’n spullen bij elkaar pakken en vertrekken naar de volgende kazerne. Naast het rijden heb ik een paar marsen gelopen en een paar bezoeken aan de schietbaan gebracht om te leren schieten met een FN FAL.
’s Hertogenbosch → Isabellakazerne
Mijn algemeen vormende militaire opleiding vond plaats in de Isabellakazerne aan de Reutsedijk in Vught, vlakbij ’s Hertogenbosch. Hier heb ik een bivak meegemaakt, oefeningen op de stormbaan gedaan, een handgranaat gegooid, met een UZI geschoten… Foto’s van het bivak zijn hier op deze site weer terug te vinden. Verder gebeurde er in deze periode niet zo gek veel. Het duurde maar een paar weken en toen kon ik m’n biezen weer pakken. Ik mocht naar de volgende kazerne vertrekken…
Ede-Wageningen → Johan Willem Frisokazerne
Amper een paar maanden in militaire dienst was ik nu toe aan mijn derde kazerne. Steeds kwam ik weer een stukje dichter weer terug naar Stadskanaal, waar ik toen nog bij mijn ouders woonde. Op de Johan Willem Frisokazerne was toentertijd de telefonisten- en telexistenopleiding gevestigd. Ik kreeg er de telefonistenopleiding en leerde er een ouderwetse stekkerpost bedienen – een telefooncentrale zoals je nog weleens in héél oude films voorbij ziet komen… Verder heb ik er niet zo gek veel geleerd, behalve dat ik, na mijn opleiding, naar een kazerne zou gaan om daar de rest van mijn dienstplicht te vervullen. Nadat ik – een aantal weken later – geschikt was bevonden om de resterende 11 maanden van mijn diensttijd als telefonist te functioneren werd mij meegedeeld dat mijn standplaats Havelterberg zou worden, en dat ik mijn functie als telefonist in Darp zou gaan uitoefenen.
Havelterberg → Johannes Postkazerne
De Johannes Postkazerne in Havelterberg is een grote kazerne. Ik werd ingedeeld bij een groep mensen die allemaal het embleem van de Verbindingstroepen droegen; logisch, want daar hoorde ik zelf ook bij. Omdat ik een van de telefonisten was op de basis van het 8th US Army Field Artillery Detachment in Darp (een kilometer of vijf verderop) was er een aparte eenheid – 8KL/US – in het leven geroepen. De mannen van dit groepje hadden allerlei voertuigen in beheer waarmee ze de telefonisten en de telexisten die in Darp werkzaam waren mee van het station in Steenwijk haalden en van de kazerne heen en weer naar Darp brachten. We hadden onze eigen taxi zogezegd. Doordat we een functie hadden op een andere plek dan de kazerne, en bovendien in een soort van ploegenrooster werkten, waren we vrijgesteld van een hele serie ‘normale’ militaire zaken zoals oefeningen, vaste tijden van opstaan, appél en dergelijke. Met andere woorden: we hadden een luizenleven! Op een goede dag heb ik Thom, een van mijn vrienden uit de tijd dat ik op de MAVO en de HAVO zat, de kazerne binnengesmokkeld. Hij heeft er een paar dagen ‘meegedraaid’ en geproefd van datgene wat ik in die tijd allemaal meemaakte…
Darp → 8th US Army Field Artillery Detachment
Ergens in de zestiger jaren werden er in Nederland een paar Amerikaanse bases ingericht. Een van deze bases was in ’t Harde (de radiomast was zichtbaar als je vanaf Zwolle naar Harderwijk reed) en een andere was in het gehucht Darp, vlakbij Havelte en Havelterberg (vanaf augustus 1963). De bases waren op zich niet zo geheim, maar het feit of er nu wel of geen nucleaire wapens hebben gelegen is nog steeds een geheim. Op internet vond ik onlangs deze site en las vervolgens over de Honest John raketten, over de Lance raketten; wapens waarvan vermoed werd dat ze al dan niet met een nucleaire lading op deze bases opgeslagen waren. De bewaking van beide locaties was in handen van de Nederlandse Landmacht, de communicatie met de buitenwereld werd verzorgd door dienstplichtige telefonisten zoals ik, maar ook telexisten. Toen ik er kwam bestond de basis al 15 jaar. Ik had er een wonderlijk leven. Circa 20 abonnees op mijn telefooncentrale; een paar PTT-lijnen; een lijntje naar de Johannes Postkazerne en een lijntje naar Eindhoven… Ik had het er maar druk mee… Er was een Nederlandse (burger)chef van deze telefooncentrale, en een reeks van telefonisten die 24 uur per dag, 7 dagen per week deze centrale bemande. Nooit zal ik het telefoonnummer van deze plek vergeten, of dat ik me moest melden met MEC Flamingo (MEC was Militaire EindCentrale). De klanten waren de militairen van het Amerikaanse leger, zij hadden veel contacten in Duitsland, maar ook werd er door hun regelmatig naar huis gebeld. De procedure was simpel. Iemand pakte zijn telefoon, draaide aan de slinger en vervolgens kwam ik aan de lijn met de vraag wat ik kon betekenen. Doorgaans was de vraag of ik ze kon verbinden met… Iedereen hield zich daar aan, behalve sergeant-majoor Allan, die in het kamertje naast de centrale zijn kantoor had. Deze man had de gewoonte om mij ‘Lurch’ te noemen (naar The Addams Family) en riep vervolgens hard vanachter zijn bureau vandaan: ‘Lurch! Get me…’ (vul de naam van de abonnee in). Als we ochtenddienst hadden aten we bij de Amerikanen; als we middagdienst hadden aten we bij de Amerikanen; en als we nachtdienst hadden aten we ook bij de Amerikanen. En de keuken van de deze mannen was goed… Ik ben behoorlijk gegroeid in de laatste 11 maanden van mijn diensttijd… Op een bepaald moment maakten we regelmatig demonstraties van de Vredesbeweging mee. Leuzen werden geschreeuwd zoals ‘Yankee, go home!’ De mannen en vrouwen van de basis schreeuwden net zo hard terug ‘Give us a ticket…’. Al met al gebeurde er niet zo veel. Je moest alert blijven, want op onregelmatige tijden werd je door de centrale in Eindhoven gebeld met de opmerking ‘line-check’. Als je twee ‘line-checks’ miste werden de hulptroepen op je af gestuurd. In dat geval stonden er ineens een paar zwaar bewapende militairen van de ‘site-guard’ voor je neus en had je wat uit te leggen. Het was een serieuze toestand daar. De ‘site-wacht’ had de bevoegdheid om bij onraad met scherp te schieten; het is meer dan eens gebeurd dat reeën het leven hebben gelaten omdat ze niet wilden luisteren. Aan de andere kant hadden we ook veel lol. Als de Amerikanen weer eens een BBQ hadden, dan lieten ze ons natuurlijk niet zielig op de centrale zitten… Toen mijn diensttijd er uiteindelijk opzat was ik (geheel automatisch) korporaal geworden. Ik heb de militaire dienst nooit echt gemist, maar ik herinner me de laatste 11 maanden in Darp als een geweldige tijd…
Als telexist 10 maanden gelegen. 84-6
Was dat niet vanaf de telefooncentrale rechtdoor, rechtsaf en dan een kamer aan de rechterkant van de gang? Zoiets kan ik me herinneren. Ik heb er één keer om het hoekje kunnen kijken…
Mooie foto’s Harry! Sta er nog twee keer op als korporaal met zonnebril en witte korporaal strepen. Nu ook met pensioen na 41 jaar Defensie. Bel eens op, nummer via E mail. Groeten, Gerard Nieboer.
Ik vond het ook een mooie en vooral bijzondere tijd Gerard. Ben na ’t afzwaaien weer terug naar Avebe gegaan (daar werkte ik ook al voordat ik in dienst ging). Ik werk nog steeds bij Avebe, tegenwoordig in Groningen op ons Innovatiecentrum op de Zernike Campus. Lekker dicht bij huis en elke dag fietsend heen en weer. Over tweeënhalf jaar zwaai ik daar af. Jij mag dus een stuk eerder van je pensioen genieten dan ik…
Ben vroeger een van de chauffeurs geweest van het groepje 8 KL-US. Mijn lichting was 77-1 en was dus begin 1978 afgezwaaid net voor dat jij om de hoek kwam op de telefooncentrale. Bij de foto’s staan nog een paar Amerikaanse militairen die ik mij goed kan herinneren. Leuke site!
Dank voor het compliment Tom! Ik heb nooit kunnen achterhalen waarom ik juist op die plek terecht ben gekomen. M’n ouders hadden een paar jaar daarvoor een jaar in Canada gewoond (en ik was mee natuurlijk). Wellicht dat dat meegespeeld heeft (m’n Engels was redelijk up-to-date). Ik heb een prachtige tijd gehad daar in Darp en heb veel goede herinneringen aan die periode. Ik weet nog wel dat ik vanuit huis naar Steenwijk reisde en vervolgens een van de jongens van 8 KL-US belde om mij van het treinstation op te pikken en naar de basis in Darp te brengen…
Heb op de andere pagina ook al een stukje geplaatst, als duty driver was je inderdaad een veredeld taxichauffeur, maar ook chauffeur van ritjes naar Bremerhaven, Sögel, Frankfurt en er werd dagelijks gereden op Soesterberg, daar werden boodschappen gedaan voor de keuken op Darp en drank en sigaretten gehaald bij de PX… Ben daar ontelbare keren geweest… ’t Mooiste was als je een US soldier mee had die geen alcohol dronk… Dan mocht je zijn PX kaart gebruiken. Weet nog dat ik destijds 4 gulden voor een dollar moest betalen. Al met al kan er een boek over schrijven (dun boekje); ik heb er een geweldige tijd meegemaakt… Scrambled eggs, orange juice, bacon en koffie ….leek wel 5 sterren hotel, we hadden altijd één chauffeur 24 uur paraat op Darp. Ook kon ik als kameroudste, (bij mij stond de veld telefoon) slingeren en even naar mijn vriendin bellen hahaha, kostte me vaak pakje Amerikaanse sigaretten, maar daar had ik er veel van.
Klinkt héél erg als de dingen die ik destijds mee heb gemaakt. Ik ging weliswaar niet mee naar Soesterberg, maar wat heb ik vaak een bestelling gedaan. Grote flessen Bacardi kwamen dan weer mijn kant op. Vervolgens gebruikte ik die dan weer voor allerhande ruil-transacties met collega dienstplichtigen. Ik heb een geweldige tijd gehad destijds en vond het beslist geen straf om in Darp werkzaam te zijn…
Kom net op Google dit bericht tegen. Wat leuk, was in 1980-’81 telexist, vercijferaar voor de Amerikanen. Het hokje lag achter de telefoon centrale, nou ja centrale, mij staat bij dat het nog geen vierkante meter was. Ron Franken.
Goedemiddag Ronn, ik weet nog wel hoe je er van de telefooncentrale (die overigens niet zo veel voorstelde) naar het hokje van de telexisten liep. Het was een bijzondere tijd die we er meegemaakt hebben. Vind je niet? Een paar jaar geleden zond RTV Drenthe een serie van zes korte TV-programma’s onder de titel ‘Het mysterie van Darp’. Ik heb ze alle zes in een post verwerkt die je hier na kunt lezen. De link opent trouwens in een nieuw tabblad.
Beste Harry, ook ik was chauffeur bij 8KL als dienstplichtige van de lichting 76-1. Veel wat ik zie en lees is voor mij nog heel herkenbaar. Soms denk ik met verbazing terug naar die tijd. De Amerikanen maakten er soms een potje van met hun gedrag in Steenwijk en het gebruik van alcohol en drugs onder diensttijd. Dit ondanks controles van drughonden en van de marechaussee. Het gedrag van de Amerikaanse kinderen onderweg naar Soesterberg via ’t Harde was een drama. Na een tijdje moest een Amerikaanse militair meerijden om de kinderen onder de duim te houden. Geen slechte tijd. Heerlijk gegeten bij de Amerikanen. Vriendelijke en prettige Nederlandse officieren om onder te dienen.
Hoi Kees, je was een paar jaar eerder dan ik. Ik denk ook nog regelmatig terug aan die tijd. nu ik wat ouder ben (65 momenteel) begin ik te denken dat het wel een heel erg serieuze aangelegenheid was, zo’n basis als in Darp. Destijds dacht ik daar niet over na. Je draaide je diensten en liet je heen en weer rijden door mannen zoals jij. De aspecten die jij benoemd heb ik niet (bewust) meegemaakt, maar tegelijk verbazen me niet echt. Ik heb na mijn diensttijd nooit meer contact gehad met mensen uit die tijd, laat staan de mensen van de basis in Darp. Soms heb ik daar spijt van, want tegenwoordig is alles tot de laatste steen weggehaald. Afgelopen zomer zijn we nog eens wezen kijken en het enige wat we hebben kunnen terugvinden was de uitkijktoren van de site. Toen ik daar stond en een paar foto’s maakte kreeg ik wel kippenvel trouwens… Erg bedankt voor jouw reactie trouwens!