Het was al een hele tijd geleden dat ik een rondje door De Onlanden heb gefietst, misschien wel een jaar denk ik. Vanmiddag was het weliswaar fris, maar er scheen een mooi zonnetje. Ik besloot iets eerder naar huis te vertrekken en via een ommetje naar huis te fietsen. In eerste instantie bedacht ik dat Leegkerk een aardige bestemming zou zijn, maar op de plek waar ik zou moeten besluiten om rechtsaf richting Leegkerk te rijden besloot ik spontaan om rechtdoor te gaan richting Hoogkerk. Het werd dus een ritje via De Onlanden terug naar huis. Heel efficiënt is het niet om ruim 25 kilometer vanaf je werkplek naar huis te fietsen terwijl het rechtstreeks circa 1300 meter fietsen is. Maar met een zonnetje als de afgelopen middag was het heerlijk!

Groningen is te vinden in de rechterbovenhoek van dit kaartje. Hoogkerk ligt midden-boven. De Zernike Campus (waar ik werk) ligt ten noorden van de stad en is niet op dit kaartje afgebeeld.

De Onlanden is een natuur- en waterbergingsgebied dat voor het grootste deel in de kop van Drenthe ligt. Het gebied wordt omringd door de dorpen Eelde-Paterswolde, Peize, Roden, Roderwolde, Nietap, Leek en Hoogkerk. Aan de noordoostzijde ligt De Onlanden strak tegen de nieuwe buitenwijken van de stad Groningen aan. Het gebied heeft een eeuwenoude geschiedenis…

De Onlanden wordt beschouwd als een nieuw natuurgebied waarvan de inrichting in 2005 is afgerond. Dat is waar, maar ook slechts de halve waarheid. In feite is De Onlanden een wetland dat vanaf het einde van de laatste ijstijd meer dan 10.000 jaar heeft bestaan. Pas gedurende de laatste eeuw werd het wetland stapsgewijs ingepolderd en drooggelegd door windmolens en gemalen. De natuurlijke situatie van De Onlanden is die van een laaggelegen binnendelta tussen het Drentse zand en de Groninger zeeklei. Vanaf van het Drentse zandplateau (het omgekeerde soepbord) stromen aan de westzijde van de Hondsrug de beeksystemen van de Drentsche Aa , Eelder- en Peizerdiep. De Drentsche Aa mondt uit in de diepenring van de stad Groningen. De beken van Eelder- en Peizerdiep stromen westelijk breed uit in het veengebied van De Onlanden. Hier verzamelt zich het water voordat het via Aduarderdiep en Reitdiep verder kronkelt door het Hoge Land om samen met het water van de Drentse Aa en de Hunze uit te stromen in Lauwerszee en Waddenzee. Aardig is om te beseffen dat De Onlanden eeuwenlang de natuurlijke noordgrens van Drenthe vormde. Het reizen over land eindigde bij Peize, Roden en Roderwolde. Deze dorpen waren in feite havenplaatsen. Om verder naar ‘Stad’ te gaan moest je varen met de beurtschipper door het uitgestrekte wetland. Qua bodemgesteldheid staat ook de stad Groningen op het ‘Drentse’ zand. De Heerestraat loopt over de laatste grote Hondsrugheuvel. De Martinitoren staat stevig op het Pleistocene zand en daarom nog steeds fier rechtop. Omdat men in Groningen vanaf de noordrand van de Hondsrug met droge voeten van het zand op de hoge klei kon stappen kreeg, kreeg deze landbrug tussen het natte laagveen oost en west een centrumfunctie en kon het zich ontwikkelen tot provinciehoofdstad.

Onderaan de post is een blokje waar u een reactie achter kunt laten. Ik stel dat zeer op prijs! U wordt gevraagd om een mailadres. Dit mailadres wordt niet gepubliceerd, maar stelt mij – als beheerder van deze site – in staat om te reageren op uw reactie.